Melatonin có phải là thuốc ngủ?

Nguyễn Hương Lan (Quảng Ninh)

Muốn dùng một loại thuốc gì em phải đi khám bác sĩ để tìm nguyên nhân và cách chữa trị chuẩn, không được dùng thuốc theo lời mách bảo của người khác.

Melatonin là một loại hormon được sinh ra từ tuyến yên ở hệ thần kinh trung ương. Melatonin có tính gây buồn ngủ nên thường được sử dụng trong việc điều hòa giấc ngủ và nhịp sinh học như chữa mất ngủ, khó ngủ do thay đổi múi giờ cho người phải đi công tác, du lịch hay mới chuyển đến ở nơi xa có múi giờ thay đổi. Melatonin cũng được sử dụng cho người cao tuổi vì sự tiết chế hormon melatonin bị giảm theo độ tuổi. Tuy nhiên, melatonin không phải là thuốc ngủ. Ở một số nước coi melatonin chỉ là một thực phẩm chức năng (TPCN) được sử dụng với sự hướng dẫn của thầy thuốc cho một số đối tượng nhất định. Do đó, nó không phải là giải pháp cho tất cả mọi người. Hơn nữa, nếu lạm dụng và dùng trong thời gian dài (hơn 90 ngày) sẽ dẫn đến nhiều hậu quả tai hại. Trước tiên là tình trạng cơ thể ngừng tiết hormon melatonin tự nhiên do tuyến yên hiểu lầm đã có đủ lượng hormon này và không cần phải tự sản xuất ra nữa. Điều này dẫn đến sự lệ thuộc thuốc vì khi ngưng sử dụng melatonin thì cơ thể không tự sản sinh hormon này được nữa và làm cho tình trạng mất ngủ càng trở nên trầm trọng. Bên cạnh đó, melatonin cũng là một dạng hormone và bổ sung nội tiết tố vào cơ thể nên vẫn có thể gây ra những tác dụng không mong muốn như đường huyết tăng, vú to ở nam giới, giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, gây đau, khó chịu ở đường ruột và tiêu hóa, hoa mắt chóng mặt, tương tác với một số thuốc nội tiết tố khác… Tốt nhất, bạn nên đến khám tổng thể tại chuyên khoa thần kinh để tìm nguyên nhân gây mất ngủ mới có biện pháp điều trị cũng như nếu có thể dùng melatonin thì được chỉ định liều thích hợp vì hiện nay chưa xác định được liều dùng chính xác trong chữa mất ngủ của loại thuốc này.

BS. Nguyễn Văn Đức